Wie een Scrum of Agile certificaat wil behalen kan kiezen uit heel veel verschillende certificaten en uitgevende organisatie. Waar moet je nu op letten en wat zijn de overwegingen om wel of niet voor een bepaald examen met bijbehorend Scrum certificaat te gaan?
Een aantal dingen zijn van belang bij de keuze voor een certificaat:
- De inhoud en kwaliteit van het certificaat
- De bekendheid van het certificaat en acceptatie bij organisaties
- Kosten en kosten op lange termijn
- De duurzaamheid van een certificaat
Inhoud van Scrum certificaten
De meest gebruikte Scrum certificaten van de diverse uitgevende organisaties sluiten in de eerste plaats aan bij de rollen die je hebt in een Scrum team: Scrum Master, Product Owner, en Developers. Met het behalen van een Scrum Master, Product Owner of Developer certificaat bewijs je dat je de spelregels van Scrum voor die rol kent. Daarnaast zijn er (nieuwere) certificaten bedacht die gaan over Agile Leiderschap, Scaling Agile, Scrum en Kanban, Certified Scrum Enterprise coach en zo nog een paar. Deze certificaten gaan over hoe je Scrum moet implementeren in grotere organisaties of ze specialiseren op een specifiek onderdeel van Scrum (bijvoorbeeld het toepassen van Kanbantechnieken of hoe je User Interfaces moet ontwikkelen in een Scrum omgeving.
Meestal kan je de verschillende certificaten op een paar niveau’s doen: het opstap niveau waarbij alle relevante theorie en kennis wordt getoetst en hogere niveau’s waarbij er meer praktijkervaring en implementatiekennis gevraagd wordt. Het begint eigenlijk altijd bij de basiskennis van Scrum. Veel mensen beginnen met een Scrum Master certificaat en dat is meestal genoeg als stevige basis bij het toepassen. Ook als je een andere rol hebt, bijvoorbeeld die van Product Owner of Developer. We zien dus ook in de statistieken dat de meeste mensen kiezen voor een Scrum Master certificaat. De andere certificaten worden minder behaald, ook al heeft iemand een andere rol in de dagelijkse praktijk.
Bekendheid van verschillende Agile en Scrum certificaten
Scrum is het meest toegepaste agile framework. Volgens het Agile Adaptation rapport over 2021 gebruikt 45% van de onderzochte organisaties Scrum met Kanban op een tweede plaats met een score van 24%. Andere onderzoeken geven zelfs een hogere score voor de ingebruikname van Scrum. Waarschijnlijk heb je dan ook het meeste aan een Scrum certificaat en minder aan (andere) Agile certificaten. Veel andere Agile stromingen hebben trouwens ook helemaal geen certificering, bijvoorbeeld XP of Chrystal clear.
De 2 bekendste Scrum organisaties die certificaten uitgeven zijn Scrum.org en Scrum Alliance. Daarnaast kan je een Scrum certificaat behalen bij minder bekende organisaties en bij trainingsbureau’s direct zelf, zoals bijvoorbeeld ons eigen Scrum Master Certificaat. Voorbeelden van minder bekende Scrum certificaten zijn die van SAFE, PMI en Scrum.inc. Het SAFe raamwerk is een raamwerk voor grotere Agile projecten (geschaalde Agile). SAFe heeft Scrum geadopteerd binnen het Safe raamwerk: je kunt dus binnen het SAFe certificaten systeem je Scrum Master module behalen. Ook het bekende Project Management Institute heeft een eigen Scrum Master certificaat. Deze minder bekende uitgevers van Scrum certificaten zijn inhoudelijk in orde maar als je een Scrum certificaat wilt behalen dan geven we de voorkeur aan de bekendere Scrum Master certificaten van Scrum.org of Scrum Alliance. Deze zijn het meest geaccepteerd en ze worden uitgegeven door de oorspronkelijke bedenkers van Scrum.
De Meest bekende organisaties waar je Scrum Certificaten kunt behalen:
- Scrum.org
- Scrum Alliance
Minder of zelfs nauwelijks bekend:
- PMI
- SAFe
- Scrum.inc
- Exin Scrum Master
- iiABC
- CS@SP
- ESC
- EXIN Agile Scrum Master
- IBQMICertified Scrumban Practitioner
- iSQI Scrum Master Pro
- Eigen Scrum certificaten van trainingsbureau’s
- En vele andere!

Een verkenning in Linkedin (binnen ons netwerk) geeft het volgende beeld:
Scrum Masters in het bezit van het volgende certificaat (peiling augustus 2022):
PSM-1 (Scrum.org): 3100
CSM (Scrum Alliance): 34.000
Het Certified Scrum Master certificaat is dus meer behaald dan het Professional Scrum Master certificaat van Scrum.org. Maar de Scrum Alliance is opgericht in 2001 en Scrum.org pas in 2009, dus ze hebben meer tijd gehad om certificaten uit te schrijven. Bovenstaande vergelijking is binnen ons eigen (Nederlandse en Belgische) Netwerk. De aantallen gecertificeerde mensen wereldwijd die de organisaties zelf noemen zijn (meting augustus 2022):
Scrum.org (alle certificaten): 716.552
Scrum Alliance (alle certificaten): 1.221.482
Alhoewel de Scrum Alliance nog steeds een stuk meer certificaten heeft uitgegeven is Scrum.org een goede tweede en het zou niet verbazen als ze binnen een paar jaar meer certificaten hebben uitgeschreven dan Scrum Alliance. Dit heeft mogelijk ook te maken met de kosten waarover verderop meer. Interessant is ook om te kijken naar de bekendheid bij wervers van personeel. Een peiling op Nationalevacaturebank.nl:
vacatures Scrum Master met CSM: 1739 (Scrum Alliance)
vacatures Scrum Master met PSM: 18063 (Scrum.org)
Vacatures Scrum Product Owner met CSPO: 1711 (Scrum Alliance)
vacatures Scrum Product Owner met PSPO: 1715 (Scrum.org)
De ‘waarde’ op de banenmarkt van beide certificaten is dus op dit moment hoog en verschilt ook niet erg veel. Beide certificaten worden veel gevraagd in vacatures. We zien ook vaak zinnen als: “Je bent in ten minste CSM of PSM gecertificeerd”. Met andere woorden: beide certificaten zijn voor ons geschikt. Opvallend is ook dat er zelden naar advanced certificaten wordt gevraagd: een PSM-1 of CSM wordt het meest genoemd.
Kosten van een Scrum certificering
Wie een certificaat van Scrum Alliance wil behalen zit ook aan hun eigen trainingsorganisaties vast. Reken dan op hogere bedragen dan wanneer je een Scrum.org certificaat wilt behalen en zelf een Scrum trainingsbureau erbij zoekt. Een Scrum.org certificaat zou je zelfs helemaal met zelfstudie kunnen behalen, wat veruit de voordeligste manier is. Maar de grootste kostenpost zit hem op de lange termijn in het feit dat de certificaten van Scrum Alliance elke 2 jaar vernieuwd moeten worden. Het vernieuwen van een CSM certificaat kost op dit moment 100 dollar per 2 jaar. De certificaten van Scrum.org zijn eenmaal behaald een leven lang geldig.
Het is echt de vraag of het vernieuwen van deze certificaten veel meerwaarde biedt, zoveel verandert het Scrum raamwerk niet en de ontwikkeling van mensen is ook af te lezen uit hun werkervaring en andere scholingen. Lees anders ook de mening van een trainer uit Chicago die een aantal van zijn (dure) Agile en projectmanagement certificaten laat verlopen.
De duurzaamheid van een certificaat
Met duurzaamheid van een certificaat bedoelen we nu niet milieuvriendelijkheid maar of het certificaat nog bestaat over een paar jaar. Wie gaat zoeken op het internet komt makkelijk een stuk of 50 Agile certificaten tegen en een deel van de certificaten uit de begintijd van het ‘Agile tijdperk’ bestaan al niet meer. Ook om die reden is het verstandig om te kiezen voor een certificaat van een grote, oude en bekende organisatie omdat die waarschijnlijk er nog steeds zullen zijn over pakweg 10, 20 jaar (geen garantie). Scrum.org, Scrum Alliance, maar ook PMI, PRINCE2, IPMA voldoen allemaal aan dat criterium. Het is toch zonde als je tijd en geld steekt in een certificaat dat over een paar jaar weer verdwenen is.
Overige Scrum en Agile certificaten
De meest behaalde en gevraagde Scrum certificaten zijn Scrum Master en Product Owner, beide op het instapniveau.
Wil je meer dan kan je je Scrum Master certificaat behalen op een hoger niveau of voor een van de andere certificaten gaan richting Agile coaching en organisatie brede toepassing van Scrum. Waar de basisexamens vooral over de kennis en de spelregels van Scrum gaan, gaat het bij de vervolgcertificaten meer over implementatie en toepassen in de praktijk. Het is interessant om je daarin verder te verdiepen maar er zijn meer wegen om dat te leren.

Wil je namelijk organisaties meer Agile maken dan krijg je te maken met allerlei vraagstukken op gebied van verandermanagement, leiderschap, samenwerking en communicatie die je ook buiten het Scrum scholingsprogramma kunt leren. Wil je je organisatie Agile maken dan is bijvoorbeeld het werk van Caluwé over verandermanagement heel nuttig. Maar ook kennis over hoe je meerdere organisaties moet laten samenwerken in programma’s kan nodig zijn bij het invoeren van eengrote Agile transformatie. Bovendien geldt op ‘advanced’ niveau dat werkervaring en brede scholing meer telt dan certificaten op basis van meerkeuze vragen examens. Overtuigingskracht, leiderschap, doortastendheid, luistervaardigheid, creativiteit, culturele antennes, vertrouwen, stevigheid en sympathie kan je moeilijk certificeren maar zijn allemaal essentiële competenties voor een Agile coach.
Conclusie
Wil je in een Agile of Scrum omgeving werken dan is een Scrum certificaat een nuttig document om te hebben. Het is veelgevraagd in de arbeidsmarkt en je bewijst ermee dat je de spelregels van Scrum beheerst. Eigenlijk heb je in de meeste gevallen genoeg aan een Scrum Master of Product Owner certificaat. De bekendste twee uitgevers van deze certificaten zijn Scrum.org en Scrum Alliance, waarbij wij de voorkeur geven aan de certificaten van Scrum.org
klik hier voor een overzicht van onze Scrum training, Agile, Agile (e-learning), Scrum Master (e-learning), Product Owner (e-learning), Scrum + examenvoucher scrum.org (e-learning)